کویر مرنجاب
کویر مرنجاب در شمال شهرستان آران و بیدگل در استان پهناور اصفهان واقع شده است که از شمال به دریاچهی نمک آران و بیدگل، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر، از غرب به کویر مسیله و دریاچههای نمک حوض سلطان و حوض مره و در نهایت به شهرستان آران و بیدگل از سمت جنوب منتهی میشود.
گفته میشود نام این کویر را شاه عباس صفوی انتخاب کرده است. بعضی نیز میگویند که کندن چاه و قنات و رسیدن به آب شیرین در این کویر کاری بسیار طاقتفرسا و سخت بوده، به همین دلیل قبلا به آن «مرد رنج آب» میگفتند که رفته رفته تغییر کرد و به مرنجاب تبدیل شد.
درست یا غلط امروزه مرنجاب یکی از بهترین جاذبههای گردشگری ایران محسوب میشود. وقتی پا به این کویر میگذارید، احتمالا محو زیبایی آن خواهید شد و این مورد را مرهون طبیعت جذابش است.
شاید در تصور شما کویر منطقهای خشک و بیآب و علف است، اما بد نیست بدانید به دلیل وجود آب و غذای مناسب این کویر از پوشش جانوری و حتی گیاهی غنی برخوردار است. وجود حیواناتی مانند گرگ، شغال، روباه شنی، آفتابپرست، بزمجه، کفتار، انواع مار و مارمولک و عقرب، پرندگانی همچون عقاب و شاهین به علاوهی گیاهانی مثل گز، تاق، ارته، اسکنبیل، قیچ و دم گاوی بر این ادعا صحه میگذارد. حتی در چند سال اخیر یک جفت یوزپلنگ هم در این مکان مشاهده شده است.
تپههای شنی بلند، جنگلهای تاق، دریاچه های نمک و آسمان فوقالعاده زیبای شب نیز از جذابیتهای این کویر هستند.
جزیرهی سرگردان یکی دیگر از جذابیتهای طبیعی این کویر به شمار میرود که در دریاچهی مسیله قرار دارد. البته این مکان آن گونه که از اسم جزیره انتظار داریم نیست، چرا که دور تا دور آن را به جای آب، نمکزار فرا گرفته است. با این وجود در برخی از زمانهای سال به دلیل بارندگی اطراف آن آب حدود ۲ تا ۵ سانتیمتر بالا میآید و جلوهی زیبایی به آن میبخشد. همین مورد باعث میشد که مردم بومی تصور کنند که این مکان در حال جابهجایی و حرکت است بنابراین نام جزیرهی سرگردان را به آن اطلاق کردهاند. این جزیره در ۵ کیلومتری شهرستان آران و بیدگل قرار دارد.
دریاچه نمک آران و بیدگل نیز در ۳۵ کیلومتری این شهرستان واقع شده است و با وسعتی حدود ۶۴۷ کیلومتر مربع یکی از بهترین جذابیتهای کویر مرنجاب محسوب میشود. البته این دریاچه در بیشتر طول سال خشک و پوشیده از نمک است، با این وجود پس از بارش باران و تبخیر آب میتوان با صحنههای جالبی مانند اشکال هندسی حاصل از رسوبات نمک مواجه شد که تجربهی تماشای آن خالی از لطف نیست. هر دوی این نقاط خطراتی همچون باتلاقهای نمکی را به همراه دارند که باید بسیار مراقب بود. از جمله جاذبههای این کویر میتوان علاوه بر موارد ذکر شده در بالا به نمکزار چاه کنجه، کاروانسرای مرنجاب (ساخته شده به دستور شاه عباس)، چاه دستکن (اعتقاد بر حفر آن توسط امام هشتم شیعیان)، ریگ بلند، کوه کلنگ، قلعه کرشاهی، کوه یخاب و کمپ متینآباد اشاره کرد.
برای رسیدن به کویر مرنجاب و عبور از آن مسیرهای متفاوتی وجود دارد که هر کدام جذابیتهایی به همراه میآورد. با این وجود اگر قصد دارید با استفاده از خودروی سواری به این سفر تن دهید، توصیه میکنیم از مسیر اصلی (شهرستان آران و بیدگل) اقدام کنید. البته میتوان از دیگر مسیرها هم سفر کرد، اما این کار نیاز به خودروهای دو دیفرانسیل و تجهیزات کامل و بعضا پرهزینه به علاوهی یک راهنمای بسیار ماهر دارد.
از جملهی این مسیرها میتوان به مسیر ۸۰ کیلومتری خالدآباد از توابع شهرستان ابوزید آباد در جنوب شرقی کاشان به سمت پشت ریگ و مرنجاب اشاره کرد. به هیچ وجه تنها با یک ماشین به دل کویر نزنید تا در صورتی خرابی یکی بتوانید با استفاده از دیگری خود را از خطرات احتمالی نجات دهید. توصیهی مهم دیگر به همراه داشتن آب و غذای کافی (چند برابر حالت عادی) است. به هر حال قبل از سفر حتما در مورد نکات و توصیههای ایمنی هنگام سفر به کویر اطلاعات کافی کسب کنید و با آمادگی کامل و حتما با یک راهنما به دل کویر بزنید.